Kan meditatie de wereld redden?

By Trees Dewever | 10/02/2013

Een bewerking van mijn tien-minuten-speed-date-speech in Vormingplus Brugge, tijdens de Nieuwjaarsreceptie, januari 2013

Beste mensen, beste genodigden,

Ik geef hier al 7 jaar les en ik doe dit nog altijd graag. Normaal geef ik in deze ruimte les aan 10 tot 14 mensen, die geïnteresseerd zijn in wat ik te bieden heb: meditatie, massage, lichaams- en bewustzijnswerk. Over aspecten van levenskunst voor een gezond lichaam en een gezonde geest.
Nu sta ik hier wat eenzaam en wiebelig voor zoveel mensen. En of jullie allemaal geïnteresseerd zijn in meditatie… ha, dat valt nog te bezien!
Ik heb daarom beslist om er een mini-participatieproject van te maken. We doen dit samen. Want alleen maar spreken over meditatie heeft iets bizars.
Het is zoiets als met chocolade: je kan er veel over lezen of horen, het bekijken, maar je weet pas echt wat het is als je het geproefd hebt.

Toch dit:

Ik zeg wel eens aan studenten dat meditatie een douche is voor de geest. Dat vind ik nog altijd een mooi beeld. We vinden het normaal en vanzelfsprekend om onszelf aan de buitenkant te reinigen, af te spoelen, schoon te maken. Maar we verwaarlozen onze binnenkant. We stoppen ons hoofd vol met drukte en lawaai, bezorgdheden, oordelen, zelfverwijten, schuldgevoelens, frustratie en gedoe. We hollen onszelf voorbij – en dan verbaast het ons dat het allemaal wat te veel wordt, af en toe. Dat we moe worden of depressief.

Meditatie kan de stop uit de fles halen: we krijgen meer ruimte, zuurstof en vrijheid. We kunnen weer ademhalen, ons hoofd wordt lichter, we voelen ons gezuiverd, we maken weer contact met ons lichaam, onze buik, ons hart. We krijgen een realistischer beeld van de hier-en-nu werkelijkheid. We leren onszelf beter kennen.

Wat er gebeurt is dat we onszelf uit de afleiding halen van gedachten en gevoelens waar we doorgaans in verstrikt raken of waar we in gevangen zitten. Door het stil te maken leren we waarnemen dat ons min of meer verkrampte mentale niveau, maar een fractie is van wie we echt zijn.
Meditatie is een vorm van zelfonderzoek waarin we ruimte en vrijheid kunnen ervaren rondom die rigide gedachten en oordelen. We gaan zien dat we er niet mee samenvallen. Dat ontspant – we ervaren meer moeiteloosheid en rust.

Gelukkig willen steeds meer mensen onderzoeken waar onze stress vandaan komt. De tijd dat meditatie alleen werd beoefend door zweverige types is allang voorbij. In meditatieretraites tref je meer en meer managers, wetenschappers, beleidsmakers en kunstenaars.

Een grootschalig onderzoek van Duitse psychologen heeft aan het licht gebracht dat, als gezonde mensen gaan mediteren, ze minder negatieve emoties zoals angst ervaren én dat hun relaties beter worden.

Zelf verbaast het me telkens weer hoe revolutionair een eenvoudig gebaar als het stil gaan zitten op de grond – het letterlijke landen op de aarde – wel is. Hoe ongelooflijk moeilijk het is om de kunst van het niet-doen te beoefenen! Als we leren mediteren, moeten we bereid zijn uit ons dagdagelijkse gedoe te stappen en onszelf bevrijden van het dwingende van onze gedachte- en doepatronen. We leren om niet onmiddellijk in onze automatische piloot te schieten.

En misschien, als we geduldig zijn, komt er een moment dat we onze verwarring laten voor wat ze is en doorbreken naar onze vrije en natuurlijke aard die open en liefdevol is – onze Zijnsaard.

Terug naar NU: ik nodig jullie uit om 25 seconden stil te zijn en te oefenen met mindfulness of wakkerte-meditatie. Het is de eerste fase van meditatie waarin we onderzoeken waar onze aandacht is, of waar we aandacht aan willen schenken, want meestal zijn we ons daar niet van bewust.

In de school in Utrecht waar ik al jaren trainingen volg, hebben ze het wel eens over wakkerte en lekkerte, als twee belangrijke aspecten van meditatie. Ze staan niet in De Vandaele, maar ik vind het heerlijke woordjes. Wakkerte staat voor het helder en nauwkeurig waarnemen van wat er is, voor doorsnijdendheid en oplettendheid. Lekkerte staat voor gemak, diepe ontspanning en een gevoel van welbevinden.

Het hoopvolle van deze oefening is: je kan het niet goed of fout doen! Je kan alleen voelen en waarnemen wat er is – precies zoals het is.

Dus we maken het zo stil mogelijk, om onze springerige gedachten tot bedaren te brengen. We denken niet aan het verleden of het straks: we houden de lekkere hapjes en drankjes nog even buiten onze reikwijdte – we blijven in het hier en nu!
Ik wil je uitnodigen om je voeten goed op de grond plaatsen, contact te maken met de aarde en je adem romig en zacht te houden.
Je blik is min of meer naar beneden gericht – een geloken blik, zoals ze dat mooi in het Zenboeddhisme noemen – maar niet te geconcentreerd of te streng.
Op een open en zachte manier nemen we onszelf en onze omgeving waar…… (25″ stilte) ……

Voor het resultaat en de finesses van dit onderzoekje, ben je welkom op mijn cursussen!

Tot slot nog dit:

Vorig weekend werd de tenor Zeger Vandersteene in de bloemetjes gezet op de Klara-dag in Antwerpen. Hij is 72, maar toert nog altijd de wereld rond om masterclasses en concerten te geven.
Vorige zondag, in een interview, hoorde ik hem enkele mooie dingen zeggen:
1) Ik ben er in de loop van mijn leven achter gekomen dat een stem van iemand die gelukkig is, mooier klinkt!

2) Ik ben het aan de wereld verplicht om de bijzondere gave die ik gekregen heb, zo lang mogelijk te delen met mensen.
3) De wereld heeft veel schoonheid nodig, ik geloof echt dat ze daar beter van wordt.

Misschien moeten we ons niet afvragen hoe wij de wereld kunnen redden,
misschien moeten we dichter bij onszelf blijven, nederiger worden,
zélf de moed hebben om gelukkig te zijn,
uitvinden hoe we onze eigen kleur, kwaliteit en liefde kunnen ontginnen en delen, hoe klein onze kring ook is.

Meditatie is een mooi gereedschap om dit te proberen.

Misschien is de titel van dit vertoog toch zo gek nog niet !

Posted in meditatie